روش‌های آب‌بندی با فلاشینگ؛ پایان نشت آب از سقف و کناره ها

نشت آب یکی از خطرناک‌ترین عوامل تخریب هر سازه به ‌ویژه در بخش‌هایی مانند سقف محسوب می‌شود زیرا نفوذ تدریجی رطوبت، عامل اصلی فرسایش مصالح است. برای جلوگیری از مشکل نشتی آب از فلاشینگ، که نوعی محصول فولادی حاصل خم‌کاری‌ ورق است، در نقاط حساس ساختمان مانند لبه سقف، کنج‌ها، اطراف پنجره‌ها و دیواره‌های نما استفاده می‌شود. وظیفه اصلی این سیستم مسدود کردن مسیر نفوذ آب در نقاط حساس و هدایت کنترل‌شده آن به مسیرهای از قبل تعیین‌شده است. در این مقاله از زرین فولاد شهریاری به ‌صورت ساده اما تخصصی توضیح می‌دهیم که آب بندی با فلاشینگ دیواری چگونه است.

چرا آب‌بندی ساختمان ضروری است؟

اغلب سازه‌ها پس از نفوذ آب دیگر به حالت اولیه خود باز نمی‌گردند و یا حداقل برای بازگرداندن آن‌ها باید هزینه زیادی متحمل شد. در همین راستا، طی قرن‌ها تجربه‌اندوزی در حوزه ساخت‌وساز در تمدن‌های مختلف، سیستم علمی و اصولی برای آب‌بندی شکل گرفت تا این مشکل را به حداقل برساند. سیستم فلاشینگ یکی از موثرترین راهکارهای مدرن برای دفع نفوذ رطوبت به درزها و لایه‌های زیرین سازه است که یکی دیگر از تهدیدات مهم وجود رطوبت در سازه، یعنی رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها را هم از بین می‌برد. این سیستم، در کنار قطعات دیگری مانند گاتر، فشار هیدرواستاتیک وارد بر ساختمان در اثر وجود آب را کاملا خنثی می‌کند. با اینکه فلاشینگ و آبرو از متریال مشابه ساخته شده و عملکرد نهایی آن‌ها هدایت آب به مسیرهای مشخص است، اما نحوه عملکرد، شکل ظاهری و قیمت آبرو تفاوت قابل توجهی با فلاشینگ دارد.

انواع روش‌های آب‌بندی با فلاشینگ

فلاشینگ در محل تلاقی سطوح و لبه‌ها قرار می‌گیرد تا از نفوذ آب از طریق درزها جلوگیری کند. نیاز به آب‌بندی در بخش‌های مختلف سازه، باعث شده که تنوع فلاشینگ‌ها بالا رود تا قابلیت پوشش‌دهی همه قسمت‌ها را داشته باشند. روش نصب فلاشینگ هم بسته به شیب بندی بام و نوع دیوارها قواعد و اصول مختص خود را دارد. این المان بر اساس شکل و کاربردش دسته‌بندی می‌شود که به صورت خلاصه عبارتند از:

• بر اساس شکل: فلاشینگ تاج، سه پله (Z)، نبشی (L) و فلاشینگ U
• بر اساس کاربرد: فلاشینگ نما در بام، پنجره و دیوار و فلاشینگ کف

ورق‌های فلاشینگ‌ ابعاد از پیش تعیین‌شده ندارند، بلکه بر اساس شرایط محل نصب و شرایط پروژه برش داده می‌شوند. این ویژگی یکی از مزیت‌های اصلی فلاشینگ محسوب می‌شود، زیرا امکان هماهنگی کامل با سازه را پیدا می‌کند. باید توجه داشت که برش سفارشی ورق‌ها می‌تواند بر هزینه نهایی پروژه موثر باشد. برای مثال، موقع استعلام قیمت ورق رنگی گالوانیزه برای ساخت فلاشینگ، باید پیش از شروع فرآیند تولید یا نصب، ابعاد دقیق محل مشخص شود تا از دوباره‌کاری و افزایش هزینه جلوگیری گردد.

آب‌بندی فلاشینگ بام

فلاشینگ بام که برای هدایت آب به ناودان‌ها استفاده می‌شود، در مدل‌های هلالی و پله‌ای موجود بوده که هر یک از آن‌ها در بخش‌های بخصوصی از سقف، مثل لبه‌های پشت بام و محل اتصال سقف و دیوار، قرار می‌گیرند. از آنجا که فلاشینگ‌های بام در معرض مستقیم رطوبت قرار دارند، به‌کارگیری متریال مناسب در تولید آن‌ها، اعم از ورق‌های گالوانیزه و آلومینیوم، اهمیت زیادی دارد. هنگام نصب فلاشینگ بام، باید توجه داشت تا ملات‌ریزی روی سطح مورد نظر با کمی شیب به سمت داخل اجرا گردد تا آب بر روی نما نفوذ نکرده و به سوی آبرو حرکت کند. مدل‌های مختلف فلاشینگ بام عبارتند از:

• فلاشینگ پله‌ای: در مدل‌های دو پله، سه پله و چهار پله تولید شده و در تقاطع دیوارها و سقف نصب می‌گردد.
• فلاشینگ هلالی یا سینه کبوتری: جلوه ظاهری بسیار مناسبی داشته و برای استفاده در سقف شیروانی رایج است.

آب‌بندی با فلاشینگ دیواری

فلاشینگ دیواری یا به اصطلاح «درزپوش» عموما در لبه قاب‌های اطراف درب، شکاف بین دیوار و سقف یا نقاط تکیه‌گاه به‌کار می‌رود و در اشکال متعددی اعم از نبشی و یو (U) موجود است. برعکس شیب‌بندی بام که ملات‌ریزی در آن به سمت داخل است، ملات‌ها در آب‌بندی با فلاشینگ دیواری باید به سمت بیرون کار گذاشته شوند تا آب به درستی هدایت گردد. شرح مختصری بر برخی انواع فلاشینگ دیواری:

• مدل نبشی: این مدل با زاویه 90 درجه و شکل حرف “L” برای پوشش نقاطی که در دو جهت افقی و عمودی به پوشش نیاز دارند مانند لبه‌های پنجره‌ها، قاب درب‌ها و گوشه دیوارها کاربرد فراوانی دارد.
• مدل کلاهکی (U): این مدل دارای دو لبه خمیده به سمت پایین است و بیشتر برای لبه‌های فوقانی دیوارها یا تاج نماها استفاده می‌شود. فلاشینگ U به‌ صورت پوششی عمل کرده و مانع نفوذ مستقیم آب باران از بالا به دیوار می‌شود.
• فلاشینگ سه ‌پله (Z): فلاشینگ زد، با ساختار چندگانه خود برای پوشش بخش جلویی ساندویچ پانل‌ها به کار می‌رود.

فلاشینگ عرشه فولادی

آب بندی ورق عرشه فولادی به وسیله فلاشینگ‌های گالوانیزه U شکل انجام می‌شود. فلاشینگ عرشه فولادی برای دورگیری لبه‌های ورق عرشه و درزهای اتصال به کار برده می‌شود و قبل از بین‌ریزی به صفحات فلزی متصل می‌شود تا از خروج بتن خیس تا قبل از خشک شدن آن جلوگیری شود. این قطعه به ‌صورت حرف U طراحی می‌گردد و اغلب با پیچ و مهره‌های مقاوم یا پرچ‌های صنعتی نصب می‌شود.

آب‌بندی فلاشینگ پنجره

فلاشینگ پنجره برای آب‌بندی اطراف قاب پنجره کاربرد دارد و از فولاد گالوانیزه یا رنگی، جنس پلاستیکی (PVC)، نوارهای چسب‌دار مقاوم یا از ترکیب آن‌ها تولید می‌شود. ابتدا یک لایه زیرین از نوارهای ضدآب اطراف قاب و در قسمت قرنیز پنجره نصب می‌گردد. در مرحله بعد هم فلاشینگ‌ها پس از برشکاری با ابزارهای مناسب مانند قیچی فلزبر، اره مخصوص فلز یا دستگاه برش لیزری، در بخش بالا، پایین و دو سمت جانبی پنجره قرار می‌گیرند. از مزایای اصلی فلاشینگ پنجره باید ایجاد نوعی عایق صوتی را نیز در نظر داشت، که در شهرهای پرسروصدای امروزی یک ویژگی مهم است.

انواع روش‌های اتصال و نصب فلاشینگ نما

فرآیند نصب فلاشینگ نما به دو بخش کلی تقسیم می‌شود که عبارتند از اتصال ورق‌ها به یکدیگر و سپس اتصال فلاشینگ به سازه اصلی. جوشکاری معمولا، مناسب‌ترین روش برای متصل کردن ورق‌های فولادی به هم محسوب می‌شود، اما برای اتصال فلاشینگ و تیزه به سازه، روش‌های دیگری هم بین پیمانکاران رایج است:

• جوش دادن به زیرسازی: در این روش، ابتدا یک زیرسازی فلزی مانند قوطی یا نبشی روی نما نصب می‌شود. سپس در فاصله بین زیرسازی و بدنه‌ی اصلی، ملات‌ریزی انجام گرفته و ورق‌های فلاشینگ به همین بخش جوش داده می‌شوند.
• بست و پیچ: فلاشینگ با پیچ‌های سرمته، رول‌پلاک یا بست فلزی به سطح زیر کار متصل می‌شود. این شیوه نسبت به جوشکاری اجرای ساده‌تری دارد و در صورت آسیب‌دیدگی، قطعات به‌ راحتی قابل تعویض هستند. البته در پروژه‌های مدرن استفاده از پیچ و بست کمتر رایج است، مگر در نقاطی که امکان جوشکاری وجود نداشته باشد که در نظر داشتن این مسئله هنگام خرید فلاشینگ بسیار مهم است.
• جوش دادن به میلگرد: در این روش ابتدا نقاط مشخصی از دیوار یا ستون سازه علامت‌گذاری و سپس با دریل سوراخ‌کاری می‌شوند. میلگردها درون سوراخ‌ها قرار گرفته و به خوبی محکم می‌شوند تا از جابجایی آن‌ها جلوگیری شود. در مرحله‌ی بعد هم ورق‌های فلاشینگ به میلگردها جوش داده خواهند شد. این روش برای سازه‌های بتنی یا نماهای سنگی گزینه‌ای بادوام است.

کدام روش آب بندی با فلاشینگ بهتر است؟

آب‌بندی اصولی سازه با فلاشینگ، بهترین روش برای از بین بردن نفوذ آب به ساختمان است. این ورق‌ها در انواع مختلفی موجود بوده و نصب آن‌ها به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود. انتخاب روش آب‌بندی فلاشینگ به بودجه و شرایط محیطی سازه بستگی دارد. نوع فلاشینگ مورد استفاده و مشخصات فیزیکی آن اعم از جنس، ضخامت، ابعاد و تعداد خم‌ها نیز باید بر اساس محل نصب در ساختمان گزینش شوند که این کار بر عهده پیمانکاران و مهندسین است. آب‌بندی صحیح فلاشینگ نه‌ تنها برای سازه‌های نوساز ضروری است، بلکه در بازسازی ساختمان‌های قدیمی نیز اهمیت بالایی دارد چرا که نفوذ آب موجب فرسودگی مصالح و افت استحکام سازه می‌شود. در صورتی که اطلاعات دقیق‌تری در مورد فلاشینگ نیاز دارید، کارشناسان ما می‌توانند شما را راهنمایی کنند.