ضخامت ورق گالوانیزه برای کاربردهای مختلف + جدول

انتخاب ضخامت مناسب ورق گالوانیزه در هر پروژه، یک تصمیم مهم است که به طور مستقیم بر مقاومت، دوام، وزن سازه و عملکرد کلی آن در شرایط گوناگون تأثیر میگذارد. از ساخت سولههای صنعتی بزرگ گرفته تا تولید لوازم خانگی روزمره و قطعات خودرویی دقیق، هر کاربرد نیازمند ضخامت خاصی از ورق گالوانیزه است. این انتخاب دقیق، کلید حفظ تعادل بهینه بین استحکام، انعطافپذیری و مقاومت در برابر خوردگی است. در این مطلب با نگاهی دقیق و فنی، انواع ضخامتهای رایج ورق گالوانیزه را بررسی و نحوه انتخاب ضخامت بهینه برای کاربردهای متنوع را با توجه به الزامات فنی و محیطی تحلیل میکنیم.
فهرست مطالب
چرا ضخامت ورق گالوانیزه مهم است؟
در نگاه اول، ضخامت ورق گالوانیزه شاید فقط یک عدد روی لیبل ورق بهنظر برسد؛ اما در واقع، این ویژگی نقش مهمی در دوام، ایمنی و کارایی سازهها ایفا میکند. انتخاب صحیح ضخامت، میتواند به جای یک تجربه پرهزینه بانی یک پروژه موفق باشد.
طبیعت همیشه مهربان رفتار نمیکند؛ بارانهای اسیدی، آفتاب سوزان، نوسان دما و گردوغبار صنعتی همگی میتوانند عمر سازه را کاهش دهند. اما وقتی ضخامت ورق بهدرستی انتخاب شده باشد، تابآوری سازه در برابر این ناملایمات بیشتر خواهد بود. بنابراین، توجه به این موضوع هنگام خرید ورق کرکره گالوانیزه، اهمیت زیادی دارد.
در بحث کوتینگ ورق، هرچه ضخامت لایه گالوانیزه بیشتر باشد، سپر محافظتی قویتری در برابر رطوبت، مواد شیمیایی و دیگر عوامل خورنده شکل میگیرد. البته اگر رقابت بر سر زیبایی و کاربردهای تزیینی باشد، به دلیل سطح یکنواختتر، باز هم ضخامت پوشش بیشتر برنده است. علاوه بر این، ورقهای گالوانیزه با ضخامت بیشتر، مقاومت بالاتری در برابر ضربه، خمش و بارهای وارده از خود نشان میدهند. در یک پروژه مهم و اصولی، همیشه دقت در انتخاب مصالح، اولویت اول است. پس انتخاب ضخامت ورق گالوانیزه مناسب و طبق استانداردهای فنی، فاکتوری مهم برای هر مهندس و ناظر پروژه به حساب میآید.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید برش و شکلدهی ورق گالوانیزه را مطالعه کنید.
ورق گالوانیزه نازک بهتر است یا ضخیم؟
انتخاب بین ورق گالوانیزه نازک و ضخیم به این معنا نیست که ضخامت بیشتر همیشه بهترین گزینه است. انتخاب ضخامت مناسب باید بر اساس نوع کاربرد، شرایط محیطی (مانند رطوبت، دما یا مواد شیمیایی)، استحکام مورد نیاز، و ضخامت پوشش روی (Zinc Coating) انجام شود. ورقهای نازکتر (0.4 تا 0.7 میلیمتر) به دلیل وزن کمتر و انعطافپذیری، برای کاربردهای سبک مناسب هستند، در حالی که ورقهای ضخیمتر (1.5 تا 3 میلیمتر) برای سازههای سنگین و محیطهای خورندهتر ایدهآلاند.
نکته مهم
استانداردهای ضخامت ورق گالوانیزه
ضخامت ورق گالوانیزه تحت تأثیر استانداردهای بینالمللی و ملی قرار میگیرد تا کیفیت، کارایی و دوام آن در کاربردهای مختلف تضمین شود. این استانداردها به عوامل مهمی مانند ضخامت ورق پایه، وزن پوشش روی (کوتینگ)، نوع گلزنی و کیفیت سطحی اشاره دارند. از جمله رایجترین این استانداردها میتوان به ASTM ISO 1461 ، EN و JIS اشاره کرد که هر کدام دستهبندیهای مشخصی برای وزن پوشش زینک ارائه میدهند که به طور مستقیم بر مقاومت به خوردگی تأثیر میگذارد. به طور کلی، ورقهای گالوانیزه در ضخامتهای متنوعی از حدود 0.18 تا 6 میلیمتر تولید میشوند. در بازار آهنآلات، ضخامتهای رایج و پرمصرف ورق گالوانیزه معمولاً بین ۰.۴ میلیمتر تا ۲ میلیمتر است.
این مقدار بسته به نوع استفاده و کاربرد متفاوت است؛ بهعنوان مثال، ضخامتهای پایینتر برای ساخت تجهیزات تهویه و کانال کشی، لوازم خانگی یا سقفهای سبک کاربرد دارند، در حالیکه ضخامتهای بالاتر در پروژههایی مانند تابلو برق یا پوششهای صنعتی سنگین استفاده میشوند.

تفاوت ضخامت پوشش با ضخامت ورق گالوانیزه
در ورقهای گالوانیزه، دو نوع ضخامت وجود دارد که نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند.یکی ضخامت ورق و دیگری ضخامت پوشش گالوانیزه (کوتینگ).
ضخامت ورق گالوانیزه به ضخامت کلی ورق فولادی (بدون احتساب لایه پوشش) اشاره دارد که معمولاً بر حسب میلیمتر یا گیج (Gauge) اندازهگیری میشود. این ضخامت، ساختار اصلی ورق را تشکیل میدهدکه محدوده آن معمولا بین 0.4 تا 3 میلیمتر یا بیشتر است.
ضخامت پوشش به لایه روی (Zinc) اشاره دارد که طی فرآیند گالوانیزاسیون روی سطح ورق فولادی اعمال میشود تا از خوردگی و زنگزدگی محافظت کند. این ضخامت معمولاً بر حسب گرم بر متر مربع (g/m²) یا میکرون اندازهگیری میشود. ضخامت پوشش روی معمولا بین 60 تا 275 گرم بر متر مربع (یا حدود 8 تا 40 میکرون در هر طرف ورق) متغیر است.
در ایران ، به هنگام خرید و فروش ورق گالوانیزه، ضخامت کل معیار است. مثلا وقتی در شناسنامه ورق گالوانیزه تاراز شهرکرد عدد 0.60 را در قسمت ابعاد میبینید، در واقع این عدد ضخامت کل، یعنی فلز پایه به علاوه پوشش از دو طرف را نشان میدهد.

به طور خلاصه :
- ضخامت ورق = ضخامت فلز پایه (فولاد)
- ضخامت پوشش یا کوتینگ= ضخامت لایه روی که به هر طرف ورق اضافه میشود
- ضخامت کل = ضخامت فلز پایه + ضخامت پوشش از دو طرف
البته در بعضی از استانداردهای بینالمللی مثل ASTM A653 و EN 10346، ضخامت فلز پایه از ضخامت پوشش روی جدا در نظر گرفته میشود. بنابراین، هنگام خرید ورق گالوانیزه، توجه به هر دو مشخصه ضروری است.

جدول انواع ضخامت ورق گالوانیزه و کاربردهای آن
در بازار آهنآلات، ضخامت ورق گالوانیزه هم با واحد میلیمتر و هم با گیج بیان میشود. از آنجایی که هر واحد مخاطب خاص خود را دارد، شناخت معادل دقیق آنها برای خرید هوشمندانه و استفاده فنی بسیار مهم است. مثلا وقتی میگوییم ضخامت ورق بدنه خودرو 24 گیج است، منظورمان همان 0.6 میلیمتر است. جدول زیر، تبدیل ضخامت گیج به میلیمتر را به همراه کاربردهای رایج ورق گالوانیزه در صنایع، بهصورت خلاصه بیان میکند.
انواع ضخامت ورق گالوانیزه (mm) | معادل گیج (تقریبی) | ویژگیها | کاربردهای رایج |
0.40 | 27–28 | بسیار نازک، سبک، فرمپذیر | کانال کولر، تهویه، لوازم خانگی سبک و سقف شیروانی سبک |
0.50 | 25–26 | سبک، مناسب برای پوششهای نازک | ساندویچ پانل، سقف شیروانی، قطعات دکوراتیو و تابلو تبلیغاتی |
0.60 | 24 | نیمهسبک با دوام متوسط | پوشش سقف و دیوار کانکس، ساخت تایل فلزی، فرمینگ سبک و بدنه خودرو |
0.70 | 23 | پرکاربرد، تعادل بین استحکام و سبکی | سقف سوله، پوشش دیوار صنعتی، قطعات کابینتی و تهویه |
0.80 | 22 | نیمهمقاوم، مناسب برای سازههای ظریف فلزی | فلاشینگ، فریم سبک، ساندویچ پانل صنعتی و قفسهبندی |
0.90 | 21 | مقاومتر، قابل جوش و برش با دقت بالا | قطعات تابلو برق، درب و پنجره فلزی و سولههای سبک |
1.00 | 20 | استاندارد صنعتی، تحمل وزن متوسط | اسکلت سبک، تاسیسات صنعتی، تجهیزات سقفی و دیواری |
1.25 | 19 | نیمهسنگین، استحکام بالا | بدنه ماشینآلات، تجهیزات مقاوم در برابر ضربه و کفسازی صنعتی |
1.50 | 17–18 | سنگین، مقاوم در برابر فشار و ضربه | سوله سنگین، چهارچوب فلزی، اسکلت و شاسی |
2.00 | 15 | بسیار مقاوم، برای سازههای صنعتی یا خاص | کف کارخانه، سینی کابل، پایه تابلو و قطعات با بارگذاری بالا |

تاثیر ضخامت بر قیمت ورق گالوانیزه
به طبع مهم ترین عامل در تعیین قیمت ورق گالوانیزه، ضخامت آن است. هرچه ورق ضخیمتر باشد، به همان نسبت وزن آن در هر مترمربع زیاد میشود و قاعدتا قیمت تمامشده هم بالاتر میرود. پس از آنجا که قیمت این نوع ورقها مثل قیمت ورق گالوانیزه امیرکبیر کاشان ، بهصورت کیلویی محاسبه میشود، ضخامت نقش مستقیمی در هزینه نهایی ایفا میکند. علاوه بر این، ورقهای ضخیمتر نیاز به تجهیزات سنگینتری برای برش، حمل و شکلدهی دارند. همین موضوع باعث میشود هزینههای جانبی مثل انبارداری، حملونقل و خدمات ثانویه نیز در ضخامتهای بالا بیشتر شود. بنابراین افزایش ضخامت نهتنها قیمت پایه ورق را بالا میبرد، بلکه اثر زنجیرهای در کل فرآیند اجرا و نصب نیز دارد.
در انتخاب ضخامت ورق گالوانیزه، قیمت تنها عامل تعیینکننده نیست. گاهی اوقات، ورقهای ضخیمتر با وجود هزینه اولیه بالاتر، به دلیل مقاومت بیشتر در برابر شرایط سخت و دوام طولانیتر، انتخابی منطقی و حتی ضروری هستند. انتخاب صحیح ضخامت نهتنها در بلندمدت هزینهها را کاهش میدهد، بلکه کیفیت و ماندگاری پروژه را نیز تضمین میکند.
چطور ضخامت مناسب ورق گالوانیزه را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب ضخامت مناسب ورق گالوانیزه، باید ابتدا نوع کاربرد و شرایط محیطی پروژه را به دقت بررسی کنید. ورقهای نازکتر برای کارهای سبک و ظریف مثل پوشش سقف شیروانی یا لوازم خانگی مناسباند، در حالی که ضخامتهای بالاتر برای سازههای صنعتی، سولهسازی و پروژههایی با نیاز به مقاومت بیشتر کاربرد دارند.در نظر گرفتن شرایط جوی مانند رطوبت و احتمال خوردگی برای انتخاب ضخامت و پوشش محافظ بسیار مهم است. در نهایت، تعادل بین هزینه، استحکام و دوام ورق باید به گونهای برقرار شود که علاوه بر صرفهجویی اقتصادی، کیفیت و عمر مفید سازه تضمین شود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد خرید ورق گالوانیزه، میتوانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید: 03191003131