کاربرد قوطی پروفیل؛ چگونه صنایع مختلف از این محصول استفاده می کنند؟

وقتی در شهر قدم می‌زنید، در یک کارخانه صنعتی کار می‌کنید یا حتی روی مبل راحتی خانه‌تان نشسته‌اید، به احتمال زیاد در چند قدمی شما یک قوطی پروفیل به کار رفته است. این مقاطع فولادی توخالی، جزئی کلیدی و جدایی‌ناپذیر از بسیاری از سازه‌ها و محصولاتی هستند که روزانه با آن‌ها سروکار داریم. اما راز این همه محبوبیت و کاربرد گسترده چیست؟ قوطی پروفیل (به انگلیسی: Box Profile یا Hollow Structural Section – HSS) به دلیل ترکیبی بی‌نظیر از استحکام، وزن سبک، تطبیق‌پذیری و ظاهر مدرن، به یکی از پرمصرف‌ترین مقاطع فولادی در جهان تبدیل شده است. برخلاف تصور عمومی که کاربرد آن را به صنعت ساختمان محدود می‌کند، ردپای این محصول در صنایع گوناگون، از خودروسازی گرفته تا کشاورزی، به وضوح دیده می‌شود.

پروفیل چیست و چه کاربردی دارد؟

پروفیل‌ها قطعاتی کلیدی و مهندسی‌شده در دنیای مدرن هستند که تقریبا در هر صنعتی، از اسکلت یک برج بلند گرفته تا چارچوب پنجره‌ی خانه شما، کاربرد دارند. به زبان ساده، پروفیل به هر مقطع فلزی یا غیرفلزی گفته می‌شود که دارای شکل و سطح مقطع ثابتی در تمام طول خود است. حال این سوال پیش می‌آید که کاربرد پروفیل چیست و چه عواملی در انتخاب آن نقش دارند؟ پاسخ این است که انتخاب نوع و قیمت پروفیل کاملا به پروژه بستگی دارد؛ به طوری که از پروفیل‌های سنگین برای پروژه‌های عظیم و از پروفیل‌های سبک برای جزئیات دقیق معماری و صنعتی بهره گرفته می‌شود. در ادامه، به تفکیک به مهم‌ترین این کاربردها اشاره می‌کنیم..

کاربرد پروفیل در ساختمان سازی

پروفیل‌ها اسکلت سازه‌های فلزی را تشکیل می‌دهند، اگر اسکلت فلزی یک ساختمان را تصور کنید، در کنار سایر مقاطع فلزی مانند تیرآهن و میلگرد‌ها، قوطی پروفیل‌ها را نیز می‌توانید ببینید. در این صنعت هم از پروفیل‌های سبک و هم سنگین استفاده‌ می‌شود. برای درک بهتر از کاربرد این مقاطع در ساخت‌وساز به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم.

  1. ساخت اسکلت فلزی و سازه‌های عظیم

در ساخت اسکلت فلزی سازه‌هایی مانند ساختمان‌های چند طبقه، سوله‌های صنعتی و انبارها، از ترکیبی از مقاطع فولادی استفاده می‌شود. معمولاً قوطی پروفیل‌های سنگین (ستونی) نقش ستون‌ها و تیرهای اصلی را بر عهده دارند. در کنار آن‌ها، پروفیل نبشی نیز به طور گسترده برای ایجاد اتصالات بین تیر و ستون، ساخت خرپا و سیستم‌های مهاربندی جهت تقویت سازه به کار می‌رود. مقاومت بالای این پروفیل‌ها در برابر بارهای سنگین، آن‌ها را به جایگزینی ایده‌آل برای تیرآهن‌های سنتی در برخی پروژه‌ها تبدیل کرده است.

2. ساخت در و پنجره

یکی از رایج‌ترین کاربردهای پروفیل‌های سبک، ساخت چهارچوب در و پنجره‌های آهنی است. سطح صاف این پروفیل‌ها رنگ‌پذیری عالی دارد و جوشکاری آسان آن‌ها به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا درهای زیبا و بادوامی بسازند.

3. نرده، حفاظ و راه‌پله

برای ساخت نرده‌های راه‌پله، حفاظ‌های بالکن، دیوار و پنجره، قوطی پروفیل یک انتخاب بی‌رقیب است. استحکام، قیمت مناسب و قابلیت ایجاد طرح‌های متنوع، آن را به گزینه‌ای محبوب برای تامین امنیت و زیبایی همزمان تبدیل کرده است.

4. سقف‌های کاذب و شیروانی

در زیرسازی انواع سقف‌ها، کاربرد پروفیل‌ها متنوع است. برای ساخت خرپاها و تیرریزی مستحکم در سقف‌های شیروانی و پارکینگ‌ها، معمولاً از قوطی پروفیل‌های سبک فولادی استفاده می‌شود. اما برای اجرای سقف‌های کاذب دکوراتیو داخلی، داستان کمی متفاوت است و از مقاطع دیگری استفاده می‌شود. در این حوزه، اطلاع از قیمت پروفیل گالوانیزه کناف برای سازندگان اهمیت زیادی دارد، چرا که این مقاطع سبک و مقاوم در برابر رطوبت، زیرسازی اصلی را برای نصب پنل‌های گچی تشکیل می‌دهد.

5. سازه‌های سبک و موقت

به دلیل وزن کم و نصب آسان، قوطی پروفیل بهترین انتخاب برای سازه‌های موقت یا سبک است. از این مقاطع در ساخت آلاچیق‌ها، گلخانه‌های مدرن، ساختمان‌های شیشه‌ای، غرفه‌های نمایشگاهی و حتی سازه‌های موقتی مانند موکب‌ها و چادرها به وفور استفاده می‌گردد.

کتاب بیشتر بخوانید

برای اطلاعات بیشتر میتوانید کاربرد پروفیل زد چیست؟ را مطالعه کنید.

کاربرد پروفیل در صنعت حمل و نقل

بعد از صنعت ساخت‌وساز، صنعت حمل‌ونقل در جایگاه دوم بیشترین استفاده از قوطی‌پروفیل‌ها قرار دارد. کاربرد پروفیل‌ها را در این صنعت می‌توان در دو جایگاه، مورد بررسی قرار داد:

1.زیرساخت های حمل و نقل

یکی از کاربردهای اصلی قوطی پروفیل در صنعت حمل‌ونقل، ایجاد زیرساخت‌های ضروری برای توسعه این بخش است. این زیرساخت‌ها شامل طیف وسیعی از سازه‌ها مانند ایستگاه‌های قطار، ایستگاه‌های اتوبوس و مترو، جاده‌ها، تابلوهای راهنمایی و رانندگی، گاردریل‌ها، پل‌های هوایی و رودخانه‌ای، بنادر، اسکله‌ها، فرودگاه‌ها و موارد مشابه است. قوطی پروفیل‌های سبک و سنگین در تولید این زیرساخت‌ها نقش حیاتی ایفا می‌کنند. در برخی موارد، قوطی پروفیل به عنوان اسکلت اصلی سازه به کار می‌رود، در حالی که در موارد دیگر، اجزای تشکیل‌دهنده سازه را تشکیل می‌دهد، مانند پل‌ها، برخی از ایستگاه‌های اتوبوس و ریل‌های قطار.

ستاره نارنجی
نکته مهم

نقش قوطی پروفیل در حل بزرگترین چالش خودروسازی مدرن، یعنی کاهش وزن برای مصرف سوخت کمتر، بدون فدا کردن ایمنی است. نسبت مقاومت به وزن بالای این مقاطع، به مهندسان اجازه می‌دهد تا خودروهایی سبک‌تر و اقتصادی‌تر بسازند که در عین حال، استحکام و ایمنی کامل خود را حفظ کرده‌اند.

2.وسایل نقلیه


در ساخت وسایل نقلیه، مهندسان با چالش تولید محصولی همزمان ایمن، سبک و بادوام روبرو هستند؛ چالشی که قوطی پروفیل به خوبی از پس آن برمی‌آید. به عنوان مثال، شاسی یک تریلی یا کامیون که باید ده‌ها تن بار را تحمل کند، با استفاده از پروفیل‌های صنعتی سنگین ساخته می‌شود؛ چرا که مقاومت فوق‌العاده‌ی این پروفیل‌ها در برابر نیروهای خمشی و پیچشی، آن‌ها را به جزء اصلی و بی‌رقیب در اسکلت این خودروهای سنگین تبدیل کرده است. علاوه بر شاسی، از پروفیل‌های با ابعاد مختلف برای ایجاد چارچوب مستحکم اتاق کامیون‌ها، کانتینرها، تریلرها و خودروهای با کاربری خاص (مانند آمبولانس و آتش‌نشانی) نیز استفاده می‌شود. در مقابل، برای قطعاتی که وزن در آن‌ها اهمیت دوچندان دارد، مانند انواع یدک‌کش‌ها، باربندهای سقفی و حتی بخش‌هایی از بدنه واگن‌های قطار، از پروفیل‌های سبک بهره گرفته می‌شود تا استحکام کافی با حداقل وزن نهایی فراهم گردد.

یک کفی ماشین سنگین که در ساخت آن از قوطی پروفیل استفاده شده است

کاربرد پروفیل قوطی در صنعت مبلمان و لوازم خانگی

کاربرد قوطی‌ها در صنعت مبلمان به قدری گسترده است که به قوطی پروفیل‌های سبک که در ضخامت‌های کمتر از 2 میل ساخته می‌شوند، پروفیل مبلی می‌گویند. این مقاطع معمولا از ورق روغنی و آلیاژ فولادی سبک یا آلومینیوم ساخته می‌شوند و به علت داشتن محاسنی مانند سبکی، قابلیت رنگ‌پذیری و آبکاری، ضدزنگ بودن، صافی سطح، قابلیت جوش پذیری بالا، خاصیت چکش‌کاری و فرم‌پذیری مورد استقبال قرار گرفته‌اند. این ویژگی‌ها در زمان انجام خدمات خمکاری قوطی پروفیل بسیار حائز اهمیت هستند. از جمله موارد استفاده از پروفیل‌های مبلی می‌توان به ساخت مبلمان، تخت‌های فلزی، زیر‌پایه‌ها، انواع میز و صندلی‌های فلزی و غیر فلزی، برخی از لوازم خانگی برقی مانند یخچال‌ها، ماشین‌های لباس‌شویی و ظرف‌شویی، اجاق گاز، کمد‌ها و غیره اشاره کرد.

کاربرد قوطی پروفیل در صنعت کشاورزی

صنعت کشاورزی، همانند صنعت حمل‌ونقل، از قوطی پروفیل در دو بخش اصلی بهره می‌برد: زیرساخت‌ها و تجهیزات کاربردی. قوطی پروفیل، به عنوان یکی از اجزای اساسی، در ساخت انواع گلخانه‌ها، انبارها و آسیاب‌ها به کار می‌رود. علاوه بر این، از این مقطع فلزی در ساخت تجهیزات مورد نیاز برای کشت، برداشت و فرآوری محصولات کشاورزی استفاده می‌شود. این تجهیزات شامل ماشین‌آلات کشاورزی مثل تراکتورها، کمباین‌ها، دروگرها و همچنین تجهیزات مورد استفاده در آسیاب‌ها می‌شود. به این ترتیب، قوطی پروفیل نقش مهمی در مکانیزه کردن و بهبود بهره‌وری در صنعت کشاورزی ایفا می‌کند.

کاربرد قوطی پروفیل در صنعت برق

قوطی پروفیل، که از شکل‌دهی ورق آهن با ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود، در صنعت برق نقشی حیاتی و چندگانه ایفا می‌کند. این مقاطع فولادی به عنوان ستون‌های اصلی در ساخت دکل‌های مدرن انتقال نیرو و پایه‌های فلزی روشنایی معابر به کار می‌روند. علاوه بر این، در پست‌های فشار قوی، از پروفیل‌های گالوانیزه برای ساخت سازه‌های نگهدارنده تجهیزات سنگین و حساس استفاده می‌شود. همچنین، اسکلت و چهارچوب اصلی تابلوهای برق صنعتی، رک‌های سرور و پایه‌های نگهدارنده پنل‌های خورشیدی نیز از انواع پروفیل‌های سبک و سنگین ساخته می‌شود تا استحکام، دوام و ایمنی لازم برای کل سیستم فراهم گردد.

تصویر در حال نمایش دکل های مخابراتی ساخته شده با قوطی پروفیل است.

کاربرد قوطی پروفیل در سایر صنایع: از تجهیزات نظامی تا طراحی شهری

تلفیق استحکام و سبکی در قوطی پروفیل، این محصول را به یک ماده اولیه استراتژیک در صنایع حساس و متنوع تبدیل کرده است. فراتر از حوزه‌هایی مانند ساختمان و خودروسازی، ردپای این مقاطع فولادی در بخش‌های کلیدی دیگری نیز به وضوح دیده می‌شود:

صنایع نظامی

در این صنعت که بالاترین سطح از استحکام و قابلیت اطمینان مورد نیاز است، از پروفیل‌های آلیاژی خاص برای ساخت قطعات و اسکلت تجهیزات پیشرفته استفاده می‌شود. این کاربردها شامل بخش‌هایی از ماشین‌آلات دفاعی، سازه‌های متحرک نظامی و تجهیزات پشتیبانی می‌شود.

طراحی فضای شهری


از پروفیل‌های چهارگوش در ساخت مبلمان شهری و فضاسازی‌ محیط بیرون نیز استفاده می‌شود؛ از جمله در ساخت نیمکت‌ها، نرده پارک‌ها، مجسمه‌های تزئینی، ساخت شهربازی‌ها، وسایل ورزشی واقع در ایستگاه‌های سلامت و تابلوهای تبلیغاتی.

صنعت تجهیزات پزشکی

در محیط‌های بهداشتی و درمانی که نظافت و استحکام حرف اول را می‌زند، از پروفیل‌های فولادی ضدزنگ (استنلس استیل) یا با پوشش‌های مخصوص استفاده می‌شود. ساخت اسکلت اصلی تخت‌های بیمارستانی، ترالی‌ها (چرخ دستی‌های حمل دارو و تجهیزات) و پایه‌های تجهیزات آزمایشگاهی از جمله مهم‌ترین کاربردهای این مقاطع در این صنعت است.

پل هوایی که در ساخت اسکلت آن از پروفیل استفاده شده است

چگونه پروفیل مناسب را برای کار خود انتخاب کنیم؟

انتخاب پروفیل مناسب و درست به سه عامل اصلی بستگی دارد:

  1. ابعاد و ضخامت: بسته به میزان باری که سازه باید تحمل کند، ابعاد (طول و عرض) و ضخامت گوشت پروفیل انتخاب می‌شود. برای ستون‌ها ضخامت بیشتر و برای نرده‌ها ضخامت کمتر مناسب است.
  2. جنس ورق: پروفیل‌ها معمولاً از ورق سیاه (نورد گرم) ساخته می‌شوند. اما برای کاربردهای دقیق‌تر و ظریف‌تر مانند مبلمان، از پروفیل‌های ساخته شده از ورق روغنی (نورد سرد) استفاده می‌شود.
  3. کاربرد نهایی: مشخص کنید که آیا پروفیل برای یک سازه باربر استفاده می‌شود یا یک وسیله دکوری. این موضوع تعیین‌کننده اصلی در انتخاب مشخصات فنی آن است.

دلایل محبوبیت پروفیل قوطی مربع و مستطیل چیست؟

بیان شد که قوطی‌های فولادی در دو نوع سبک و سنگین تولید می‌شوند، به صورت کلی، تو خالی بودن این مقاطع فولادی باعث سبکی بیشتر در سازه می‌شوند همچنین ساختار مستطیل یا مربعی شکل آن‌ها نیز به این مقطع استحکام می‌بخشد. دیگر دلایل استفاده از این مقاطع خواص فیزیکی مناسب برای انجام عملیات‌های چکش‌کاری، جوش، خم، برش است که موجب کاربرد فراوان این محصولات شده است. تنوع در ابعاد و ضخامت‌های گوناگون نیز یک دلیل دیگر است. برخی از جنس‌های این پروفیل‌ها مانند آلومینیوم و گالوانیزه، قابلیت آبکاری و رنگ پذیری بالایی دارند که آنها را برای کاربردهای دکوراتیو مناسب کرده‌اند. در برخی از موارد نیز قیمت پروفیل نسبت به سایر مواد جایگزین مناسب‌تر است و باعث کاهش هزینه‌های ساخت و تولید می‌شود.

برای خرید پروفیل‌های مربع و مستطیل مستقیم با تولیدکننده اصلی در ارتباط باشید: 03191003131

این مقاله را به اشتراک بگذارید

دیدگاهتان را به اشتراک بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

8 + نه =