پروفیل فرانسوی چیست؟

شاید تا به حال نام پروفیل فرانسوی یا چهارچوب فرانسوی به گوشتان خورده باشد. آیا این نام به معنای محصولی وارداتی از فرانسه است؟ چه چیزی باعث شده این مقطع فولادی کوچک به یکی از پایه‌های ثابت در صنعت ساختمان ایران تبدیل شود؟ بسیاری از ما هر روز بدون آنکه بدانیم، از کنار ده‌ها درب و پنجره‌ای که با این پروفیل ساخته شده‌اند عبور می‌کنیم. اما راز این محبوبیت چیست و چرا مهندسان و معماران تا این حد به آن اطمینان دارند؟ با ما همراه باشید تا به زبانی ساده، دنیای این قطعه فولادی پرکاربرد را زیر ذره‌بین قرار دهیم.

پروفیل فرانسوی چیست؟

پروفیل فرانسوی (چهارچوب ساده و چهارچوب فرانسوی) یکی از انواع پروفیل‌های فولادی است که برای تولید قاب و فریم، مانند فریم درب و پنجره، به کار می‌رود و با نام چهارچوب فرانسوی نیز در بازار شناخته می‌شود. این پروفیل از ورق سیاه (معمولا ST37) و به روش‌های نورد سرد و گرم تولید می‌گردد. استفاده از ورق ST37 باعث می‌شود تا قابلیت جوشکاری و شکل‌پذیری بالایی در پروفیل‌های فرانسوی ایجاد شود.

مقاومت این پروفیل یکی از ویژگی‌های اصلی آن محسوب می‌شود که به لطف پوشش گالوانیزه و یا پودرهای الکترواستاتیک در آن به وجود آمده است. داشتن چنین ویژگی‌هایی، که باعث افزایش دقت و ظرافت در کار می‌شوند، بر قیمت این پروفیل‌ها تأثیر می‌گذارند. در نتیجه قیمت پروفیل فرانسوی وابستگی مستقیمی به نرخ ورق‌های فولادی دارد و این مسئله منجر به کاهش یا افزایش هزینه‌های هر پروژه خواهد شد.

برعکس پروفیل‌های صنعتی مانند پروفیل زد، که بیشتر به دلیل کارکردشان اهمیت دارند، جلوه ظاهری این محصولات بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. به همین دلیل هنگام خرید پروفیل Z یا هر مدل دیگری باید از کاربردها و محل قرارگیری آن‌ها آگاهی کامل داشته باشید.

ﺗﺎریخچه و پیدایش پروفیل فرانسوی

معماران در گذشته برای ساخت قاب‌های درب و پنجره از چوب استفاده می‌کردند اما به مرور زمان نیاز به استفاده از متریال‌های بادوام‌تری به وجود آمد و پروفیل فرانسوی دقیقا در جایی که قاب‌های چوبی دچار ضعف بودند، وارد میدان شد. به عنوان مثال فریم‌های چوبی در برابر حشرات، رطوبت و تغییرات دما به سرعت دچار خوردگی یا ترک‌ می‌شدند و به همین دلیل استفاده از آن‌ها کاهش یافت. معماران پس از کنار گذاشتن چوب به استفاده از آهن برای ساخت چهارچوب روی آوردند اما این متریال نیز، به دلیل وزن بالا و زنگ‌زدگی سریع، به سرعت توسط فولاد جایگزین شد. پروفیل‌های فرانسوی، جدا از مقاومت و انعطاف بالا، جلوه ظاهری مناسبی دارند که آن‌ها را به بهترین گزینه برای ساخت فریم‌های مختلف در یک سازه تبدیل کرده است.

ویژگی‌های و مشخصات فنی پروفیل فرانسوی

مشخصات فنی انواع چهارچوب فرانسوی بر اساس وزن، ضخامت و طول هر شاخه بررسی می‌شود. ضخامت محصولات تولید شده در کارخانجات معتبر مانند، پروفیل فرانسوی علویجه، معمولا بین 1.5 تا 2.5 میلی‌متر متغیر است که ضخامت 2 میلی‌متری رایج‌ترین نوع آن محسوب می‌شود. این پروفیل‌ها در شاخه‌های 6 یا 6.6 متری برش خورده و روانه بازار می‌شوند. وزن هر شاخه هم به ضخامت آن بستگی دارد؛ مثلا وزن یک شاخه 6.6 متری با ضخامت 2 میلی‌متر، چیزی حدود 23.7 کیلوگرم خواهد بود.

این محصولات با جدیدترین استانداردهای بین‌المللی مانند DIN 2395، JIS G3131 و G3132 ساخته شده‌اند. این مسئله یکی از بهترین ویژگی‌ آن‌ها محسوب می‌شود زیرا چنین استانداردهایی در واقع تضمینی برای سلامت پروفیل‌ها هستند.

تفاوت پروفیل چهارچوب فرانسوی با سایر پروفیل‌ها

در صنعت ساخت و ساز علاوه بر پروفیل فرانسوی از مدل‌های دیگری نظیر پروفیل مکزیکی یا قاشقی و یا کلافی نیز برای ساخت چهارچوب استفاده می‌شود که عمده‌ترین تفاوت آن‌ها در ضخامت، وزن، ویژگی‌های ظاهری و کاربردشان مشهود است. این تفاوت‌ها عمدتا در مرحله برشکاری ورق سیاه، رول فرمینگ و شکل‌دهی ورق سیاه در کارخانه رقم می‌خورند:

• پروفیل فرانسوی به صورت صیقلی و صاف شکل داده می‌شود و ضخامت کمتری دارد. این ویژگی‌ها آن را برای فریم‌های ظریف‌تر مناسب می‌سازند.
• پروفیل مکزیکی با انحنای قوسی شکل داده می‌شود و به دلیل وزن بیشتر، معمولا برای کارهای سنگین‌تر مناسب است.

تفاوت اصلی مدل‌های مختلف پروفیل در شکل سطح مقطع و انحنای خم است که به تبع آن، ویژگی‌های فیزیکی و کاربردشان نیز متفاوت می‌شود.

انواع پروفیل فرانسوی موجود در بازار

پروفیل فرانسوی بر اساس مشخصات فنی و فیزیکی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: یک مدل سبک‌تر و رایج‌تر، و یک مدل سنگین‌تر و مقاوم‌تر. مدل سبک که با کد استاندارد ۸۶-۱۰-۱ شناخته می‌شود، به دلیل ضخامت و وزن کمتر، عمدتا برای چهارچوب درب و پنجره‌های داخلی و معمولی به کار می‌رود. در مقابل، مدل سنگین‌تر که در بازار گاهی با عناوین مدل امنیتی یا مدل ۷ نیز از آن یاد می‌شود، دارای ضخامت و وزن بیشتری است (مانند کد ۸۶-۱۱-۲) و مقاومت بالاتر آن، این پروفیل را به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت درب‌های ضد سرقت و چهارچوب‌های ورودی ساختمان تبدیل کرده است.

وزن پروفیل چهارچوب فرانسوی

وزن یک شاخه‌ی کامل پروفیل فرانسوی به ضخامت ورق آن بستگی دارد. نوع رایج‌تر که معمولا برای چهارچوب درب‌های داخلی ساختمان استفاده می‌شود، وزن سبک‌تری دارد. در مقابل، نوع ضخیم‌تر که برای درب‌های ورودی و کاربردهایی که نیاز به استحکام بیشتری دارند به کار می‌رود، به طور محسوسی سنگین‌تر است. این تفاوت وزن به دلیل میزان فولاد به کار رفته در ساخت آن‌هاست و به همین خاطر، پروفیل‌های سنگین‌تر قیمت بالاتری نیز دارند و انتخاب بین این دو بر اساس نیاز و محل استفاده صورت می‌گیرد.

کاربردهای پروفیل فرانسوی یا چهارچوبی ساده

راز کاربرد گسترده پروفیل فرانسوی در ساختمان‌سازی، ویژگی منحصربه‌فرد آن یعنی ترکیب مقاومت و انعطاف است. این خصوصیت برجسته باعث شده تا این قطعه فولادی در بخش‌های زیر بهترین عملکرد را داشته باشد

• ایجاد زیرسازی چهارچوب برای درب و پنجره ساختمان، اصلی‌ترین کاربرد آن‌ها است. در واقع برخی انواع پروفیل مانند چهارچوب فرانسوی یا پروفیل کناف به طور اختصاصی برای ایجاد زیرسازی در ساختمان به‌کار گرفته می‌شوند.
• همچنین پروفیل‌های فرانسوی ضخیم برای ساخت درب‌هایی با سیستم‌های ایمنی قوی مانند درب ضد سرقت مناسب هستند.
• این نوع پروفیل در ساخت فریم پنجره‌های غیرفلزی مانند قاب‌های پی‌وی‌سی و آلومینیمی نیز کاربرد دارد .
• برای ساخت نرده‌های کنار پله یا نرده کنار دیوار نیز همین مدل پروفیل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• برخی معماران و طراحان می‌توانند با ترکیب این نوع پروفیل و دیگر المان‌های موجود در محیط، عناصر تزئینی زیبا و خلاقانه‌ای تولید کنند.

نکات مهم در خرید پروفیل فرانسوی

به منظور خرید بهترین مدل پروفیل فرانسوی باید برخی نکات را در نظر داشته باشید زیرا انتخاب درست این پروفیل تأثیر مستقیم بر کیفیت نهایی کار شما خواهد داشت:

• ابتدا ضخامت پروفیل را بر اساس محل مورد استفاده انتخاب کنید؛ به عنوان مثال مدل‌های ضخیم‌تر برای درب‌های ضد سرقت مناسب هستند.
• اگر قصد دارید وزن نهایی پروژه را در کمترین حالت نگه دارید پروفیلی با ضخامت کم اما استحکام مناسب برای پروژه خود انتخاب کنید. مصرف‌کنندگان می‌توانند تمامی اطلاعات مورد نیاز در این مورد را در جدول وزن پروفیل فرانسوی بدست بیاورند.
• ابعاد چهارچوب در هر قسمت از ساختمان متفاوت است و در نتیجه خرید پروفیل‌ها باید با هماهنگی مهندسین طراح انجام شود.
• در نهایت مطمئن شوید که پروفیل مورد نظر شما با بهترین متریال (مانند ورق گالوانیزه) تولید شده باشد زیرا استفاده از مواد اولیه مقاوم به دوام پروفیل در برابر زنگ‌زدگی، جوشکاری بهتر و رنگ‌پذیری آن کمک می‌کند.

چرا پروفیل فرانسوی انتخاب درستی است؟

هر یک از انواع پروفیل به منظور کار بخصوصی تهیه شده‌اند و پروفیل فرانسوی نیز به طور خاص برای ساخت فریم درب و پنجره طراحی شده است. ساخت قاب و فریم به ظرافت‌هایی نیاز دارد که این محصول به خوبی از عهده آن‌ها برمی‌آید. نحوه برش پروفیل فرانسوی نیز با دقت بالا و به وسیله ابزارهایی مانند اره فارسی‌بر و کاتر انجام می‌شود تا فریم مورد نظر در مقاوم‌ترین حالت ممکن قرار گیرد. در نهایت شما با در نظر داشتن نیازها و شرایط خود می‌توانید بهترین نوع پروفیل را برای تکمیل فرآیند ساخت‌وساز پروژه‌تان تهیه نمایید.