سیستمهای ساخت و ساز خشک چیست؟ راهنمای جامع + جدول

ساخت و ساز خشک (Dry Construction) یا درایوال (Drywall) یکی از روشهای مدرن ساخت و ساز بوده و انقلابی در افزایش سرعت، دقت و کارایی پروژههای ساختمانی ایجاد کرده است. در این روش از قطعات پیشساخته سبک و بدون ملات برای ایجاد بخشهای مختلف سازه مانند دیوار و سقف استفاده میشود. انتخاب روش سیستم ساخت خشک در سالهای اخیر، به دلیل مزایای زیادی که دارد، گسترش زیادی در کشورهای توسعهیافته پیدا کرده است. در ادامه مزایا، معایب و ویژگیهای این روش را شرح خواهیم داد.
فهرست مطالب
ساخت و ساز خشک چیست؟
ساختوساز خشک (Dry Construction) به روشی از ساختوساز اطلاق میشود که در آن از مصالح پیشساخته و سبک مانند پروفیلهای گالوانیزه مانند ناودانی گالوانیزه، پانلهای گچی (کناف)، سازه فلزی LSF و ساندویچ پانلها استفاده میشود. برخلاف روشهای سنتی که از مصالح مرطوب مانند بتن و ملات بهره میبرند، در این سیستم از اتصالات مکانیکی مانند پیچ و مهره استفاده شده و نیاز به آب و فرآیندهای زمانبر مانند خشک شدن ملات حذف میشود. این ویژگی باعث میشود که ساختوساز خشک به گزینهای ایدهآل برای پروژههای مدرن تبدیل شود.
قطعات بهکار رفته در روش ساخت و ساز خشک به صورت سبک طراحی شدهاند تا در برابر فشارهای جانبی، به ویژه نیروهای ناشی از زلزله، مقاومت بهتری از خود نشان دهند. استفاده از المانهای غیرسازهای مانند والپست، به عنوان یک نگهدارنده طولی یا عمودی که دیوارها را در برابر بارهای خارج از صفحه تقویت کرده، نیز به منظور افزایش دوام این سازهها در برابر فشارهای جانبی (مانند باد و زلزله) بسیار موثر است. قیمت والپست بسته به نوع، ابعاد و جنس آن متفاوت است و باید با توجه به نیازهای پروژه تعیین شود. به طور کلی جایگزینی این روش با روشهای سنتی، با توجه به وقوع زلزلههای متعدد در ایران، یک انتخاب بهینه در راستای ایجاد سازههای مقاومتر و ایمنتر خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید نقش والپست در مقاومسازی سازه را مطالعه کنید.

تفاوت ساخت خشک با روشهای سنتی در ساختمانسازی
هر یک از روشهای مورد استفاده در ساخت و ساز دارای ویژگیهای بخصوصی هستند. در روشهای مدرن، مانند ساخت و ساز خشک، شاهد تغییرات عمدهای نسبت به روشهای قدیمی هستیم. برخی از این تغییرات و تفاوتها عبارتند از:
- مصالح مورد استفاده: ساختوساز خشک از مصالح پیشساخته مانند پروفیلهای گالوانیزه استفاده میکند که نیازی به آب یا ملات ندارند، در مقابل روش سنتی از مصالح سنگین مانند آجر و بلوک بتنی همراه با ملاتهای نیازمند آب و زمان خشک شدن بهره میبرد.
- روش اجرا: فرآیند ساخت یک سازه در گذشته دارای مراحل متعددی بود که تمامی آنها به یکدیگر وابسته بودند. به طور مثال فرآیند بتنریزی نیازمند زمان مشخص و قابل توجهی برای خشک شدن است و متاسفانه هیچ عملیاتی قبل از خشک شدن بتن صورت نمیپذیرفت. این وابستگیها سرعت پیشرفت پروژه را به شدت کاهش میداد. در روش خشک اما این فرآیند به کلی تغییر کرده و چنین موانعی حذف شدهاند. در این روش قطعات پیشساخته به محل نصب انتقال داده شده و به سرعت با استفاده از اتصالاتی مانند پیچ و پرچ به هم متصل میشوند.
- وزن نهایی سازه: بهکارگیری مصالحی مانند بتن، آجر و بلوک در روش سنتی ساخت و ساز باعث افزایش چشمگیر وزن مرده ساختمان میشد. اما استفاده از قطعات پیشساخته سبک مانند سازههای LSF در ساخت و ساز خشک به طراحان اجازه میدهد تا با کمترین میزان مصالح و کاهش ابعاد فونداسیون بیشترین مقاومت را ایجاد کنند.
- فرآیند نصب تاسیسات: در گذشته برای نصب تاسیسات معمولا نیاز بود که دل دیوارهای بتنی شکافته شوند. این کار نه تنها فرآیندی بسیار زمانبر و دشوار بود بلکه به ظاهر و ساختار دیوار آسیب میرساند. در روش درای کانستراکشن اما این چالش به طور هوشمندانهای حل شده است. در این شیوه نوین ساخت همیشه فضایی بین دیوارها و پنلها برای نصب و دسترسی آسان به تاسیسات لولهکشی، سیمکشی برق و کانالهای تهویه در نظر گرفته میشود.
- تاثیر فرآیند ساخت بر محیط زیست: صنعت ساخت و ساز در قرن بیستم اهمیت زیادی برای محیط زیست قائل نبود. در آن دوره حجم انبوه ساخت و سازها باعث ایجاد انواع پسماند، غبار، گرد و خاک و حتی آلودگیهای صوتی برای همسایگان میشد که پیامدهای منفی بر سلامت و کیفیت زندگی داشتند. ساخت و ساز خشک رویکردی متفاوت را به ارمغان آورده است و بخش بزرگی از فرآیند آن به صورت مونتاژی و با استفاده از قطعات پیشساخته انجام میشود. این ویژگی باعث کاهش چشمگیر پسماندهای پروژه شده و در نتیجه میزان سازگاری این روش با محیط زیست بسیار بیشتر است.
- تغییر در هزینهها: در روش خشک، به دلیل کاهش زمان انجام کار و عدم بهکارگیری مصالح پرخرج، بخش بزرگی از هزینهها کاهش مییابند. این صرفهجویی به خصوص در هزینههای نیروی کار و سرعت بازگشت سرمایه مشهود است. البته در برخی موارد دیگر ممکن است شاهد افزایش هزینهها نیز باشید. این مورد به عوامل متعددی مانند نرخ تورم و نرخ متریالهای اولیه مانند قیمت پروفیل LSF وابسته است.
نکته مهم
جدول مقایسه ساختوساز خشک و روشهای سنتی
معیار | ساختوساز خشک | روشهای سنتی |
مصالح | پیشساخته LSF، سبک (پروفیل گالوانیزه، کناف) | سنگین، مرطوب (آجر، بتن، ملات) |
سرعت اجرا | بالا (نصب سریع) | پایین (نیاز به خشک شدن) |
وزن سازه | سبک | سنگین |
مقاومت در برابر زلزله | بالا (وزن کم و انعطافپذیری) | متوسط |
هزینه | مقرونبهصرفه | بالا (مصالح و زمان بیشتر) |
تأثیر زیستمحیطی | کم (ضایعات کمتر، بازیافتپذیر) | زیاد (ضایعات بالا) |
انعطافپذیری طراحی | بالا | پایین |
مزایای ساخت و ساز خشک در پروژههای مدرن
دوران مدرن بشر تلاش دارد تا سطح رفاه و آسایش خود را در تمامی حوزههای ممکن ارتقا دهد. صنایع حوزه ساخت و ساز نیز یکی از حیاتیترین بخشهای مربوط به رفاه انسانها محسوب میشود که تحولات چشمگیری در آن رخ داده است. ساخت و ساز خشک، به عنوان یک روش مدرن، دارای مزیتهای متعددی است که عبارتند از:
- نوع فرآیند و ماهیت مونتاژی این روش باعث کاهش قابل توجه زمان انجام کار میشود. این مورد به سودآوری کارفرمایان و کاهش هزینهها کمک شایانی میکند.
- فضای خالی موجود در دیوارهای این نوع سازه، نصب عایقهای صوتی و حرارتی را سادهتر میکند
- به دلیل عدم بهکارگیری مصالحی نظیر سیمان مصرف آب در فرآیند ساخت به شدت کاهش مییابد.
- درایوال به صورت دائم و هم به صورت موقت قابل استفاده است که این ویژگی آن را برای طیف وسیعی از پروژهها، از ساخت و سازهای دائمی گرفته تا فضاهای نمایشگاهی موقت، مناسب میسازد.
- ضخامت کم دیوار خشک منجر به افزایش فضای قابل استفاده در سازه میشود. این مزیت در محیطهای شهری و آپارتمانی بسیار ارزشمند محسوب میگردد.
- سبک بودن و نوع اتصالات مکانیکی مورد استفاده برای اتصال پنلها، به انعطاف بالای سازه در بخش طراحی کمک میکند. طراحان میتوانند تغییرات پایهای را به صورت راحتتر و با هزینه کمتری رقم بزنند. البته این کاهش هزینهها منوط به نرخ مواد اولیه مانند قیمت روز پروفیل یا سایر قطعات مورد استفاده است. در این شرایط اقتصادی حاکم بر کشور نوسانات بازار فولاد و سایر مصالح میتوانند بر هزینه نهایی پروژه تاثیر ناگهانی اعمال کنند.

محدودیتها و چالشهای احتمالی در اجرای Dry Construction
هیچ روشی، اعم از مدرن و سنتی، مبرا از معایب نیست و ساخت و ساز خشک نیز دارای محدودیتهایی است که قبل از انتخاب باید در نظر گرفته شود. شناخت این معایب به تصمیمگیری آگاهانه و برنامهریزی دقیقتر برای پروژههای ساختمانی کمک میکند:
- استفاده از درای کانستراکشن منوط به در دسترس بودن نیروی کار متخصص و آموزشدیده است. اجرای صحیح این روش نیازمند دانش فنی و مهارتهای خاصی است.
- یکی از اصلیترین معایب درایوال ضعف آن در برابر ضربات سنگین و متمرکز است. این پنلها ممکن است در اثر ضربات شدید دچار فرورفتگی یا شکستگی شوند که نیاز به ترمیم دارد.
- برخی سازههای سبک مانند سازههای LSF (قاب فولادی سبک) در بحث ارتفاع دارای محدودیت هستند. از این روش نمیتوان در ساخت سازههای بسیار مرتفع استفاده کرد.
- در مناطق مرطوب یا مناطقی که تماس مستقیم با آب وجود دارد باید تمهیدات بیشتر و دقیقتری را برای آببندی و جلوگیری از نفوذ رطوبت و آسیب به ساختار این سازهها انجام داد.
- برخی نماهای سنگین مانند نمای سیمان یا سنگ به طور مستقیم روی این دیوارها قابل اجرا نیستند.
کاربردهای سیستمهای ساختوساز خشک
سیستمهای ساختوساز خشک به دلیل سرعت بالا، کاهش ضایعات و انعطافپذیری در طراحی، کاربردهای گستردهای در بخشهای مختلف ساختوساز پیدا کردهاند. از جمله مهمترین کاربردهای این سیستمها میتوان به ساخت دیوارهای جداکننده داخلی و خارجی، سقفهای کاذب و دیوارهای پوششی در ساختمانهای مسکونی و اداری اشاره کرد. همچنین، این سیستمها در فضاهای تجاری، آموزشی و درمانی نیز به دلیل قابلیتهای صوتی و حرارتی مناسب و امکان نصب سریع، کاربرد فراوانی دارند. علاوه بر این، در پروژههای بازسازی و نوسازی، به دلیل وزن کم و عدم نیاز به تخریب گسترده، گزینهای ایدهآل محسوب میشوند.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید ساخت سازههای موقت با پروفیلهای سبک را مطالعه کنید.

چرا ساخت خشک، گزینهای ایدهآل برای بازسازی است؟
بازسازی سازههای مسکونی، اداری و تجاری اغلب با محدودیتهای زیادی همراه است. در این میان اما ساخت و ساز خشک به خوبی با این محدودیتها سازگار میشود. این روش باعث کاهش برخی هزینهها (به دلیل سرعت اجرا و حذف ملاتهای سنتی)، کاهش نیاز به تخریب برای دسترسی به تاسیسات و عدم افزایش بار مرده بر فونداسیون میشود. حتی نخالههای تولید شده طی این فرآیند نیز از روش سنتی بسیار کمتر هستند. تمامی این موارد باعث میشوند که روش خشک برای بازسازی سازههای مسکونی (ویلا و آپارتمان)، اداری و تجاری به یک گزینه ایدهآل تبدیل شود.
ساخت و ساز خشک: نگاهی به آینده
صنایع مهمی همچون ساخت و ساز بدون استفاده از ابزارها و روشهای نوین پویایی خود را از دست میدهند. روش ساختوساز خشک هم با تمامی مزایا و ویژگیهای خود حرفی تازه را وارد این حوزه کرد. این رویکرد مدرن، فرآیند ساختوساز را به فرآیندی سریعتر، پاکیزهتر، کمهزینهتر و با حداقل اختلال برای ساکنان اطراف پروژه تبدیل میکند. این روش کاملا با نیازهای مشتری مطابقت پیدا میکند. برای خرید انواع سازههای فلزی نظیر LSF، والپست، ناودانی، پروفیل آبرو، فلاشینگ و غیره یا کارشناسان ما در ارتباط باشید: 03191003131 و 09196693131