مقایسه ساندویچ پانل و ورق شیروانی + جدول

انتخاب پوشش سقف و دیوار، یکی از استراتژیک‌ترین تصمیمات در مرحله طراحی و اجرای سوله‌ها و سازه‌های صنعتی است. این انتخاب فقط یک تصمیم ظاهری نیست؛ بلکه مستقیما بر هزینه‌های انرژی، طول عمر سازه و بازگشت سرمایه تأثیر می‌گذارد. در حالی که ورق‌های شیروانی گالوانیزه یا رنگی دهه‌هاست به عنوان متریال سقف و دیوار مورد استفاده قرار می‌گیرند، ساندویچ پانل‌ها نیز به عنوان یک راه‌حل کامپوزیت و مدرن، سهم بزرگی از بازار ساخت‌وساز را به خود اختصاص داده‌اند. اما با توجه به نیازهای فنی و بودجه هر پروژه، کدام یک از این دو متریال عملکرد بهینه و توجیه اقتصادی بالاتری را در شرایط خاص ما ارائه می‌دهد؟ در این مقاله، به دور از تعاریف کلیشه‌ای، به کالبدشکافی فنی و اقتصادی این دو متریال می‌پردازیم تا شما بتوانید آگاهانه‌ترین تصمیم را برای سازه خود اتخاذ کنید.

معرفی ساندویچ پانل سقفی

ساندویچ پانل چیست؟ ساندویچ پانل Sandwich Panel در دسته مصالح پیش‌ساخته قرار می‌گیرد و به لطف ساختار سه‌لایه‌ای خود، شامل یک هسته عایق کم‌وزن در مرکز و دو لایه ورق فلزی در دو طرف، توانسته سبک تازه‌ای  در پوشش‌دهی سقف و دیوارها ایجاد کند. این مصالح به ‌نوعی جایگزین مدرن مصالح سنتی شدند چون وزن کمی دارند، در برابر فشار و عوامل محیطی مقاوم‌اند و از نظر عایق‌کاری هم عملکرد راضی‌کننده‌ای از خودشان نشان می‌دهند. همین ویژگی‌ها باعث شده ساندویچ پانل به یک گزینه چندکاره تبدیل شود. انواع ساندویچ پانل عبارتند از:

• ساندویچ پنل سقفی: نصب به صورت اورلپ برای جلوگیری از نفوذ آب، مناسب سقف سوله و سالن.
• ساندویچ پنل دیواری: دارای زبانه نر و مادگی برای آب‌بندی کامل، مناسب فضاهای داخلی.
• ساندویچ پنل سردخانه‌ای: ضخامت و چگالی بالا، مخصوص اتاق‌های سردخانه و صنایع غذایی.

هسته وسطی ساندویچ پانل سقفی بسته به نوع کاربری‌اش، از موادی مثل فوم پلی‌یورتان ساخته می‌شود و دو طرف آن با ورق‌هایی مانند ورق گالوانیزه یا رنگی پوشانده شده تا هم مقاومت بالاتری داشته باشند و هم طول عمرشان بیشتر شود. نصب سریع و آسان، یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های ساندویچ پانل است و همین موضوع در اجرای سقف پروژه‌های صنعتی و مسکونی راندمان کاری را بالا می‌برد. موضوعی که در ساخت‌وساز پرشتاب امروزی واقعا یک امتیاز مهم است.

تفاوت ساندویچ پانل و ورق شیروانی

در مقایسه ساندویچ پانل و ورق شیروانی مهم است که تفاوت‌های ساختاری، عایق‌بندی، هزینه و تاثیر وزن آن‌ها بر هر سازه را در نظر گرفت تا مناسب‌ترین گزینه برای یک پروژه انتخاب گردد. با اینکه هر دوی این‌ها برای پوشش سقف‌ استفاده می‌شوند، تفاوت‌های اساسی در جزییات ساختاری، عملکرد آن‌ها را تغییر می‌دهد.

مقایسه ساختار ساندویچ پانل و ورق شیروانی

تفاوت بارز ساندویچ پانل و ورق شیروانی در همان نگاه اول مشخص می‌شود زیرا ساندویچ پانل یک ساختار سه‌لایه دارد، اما ورق شیروانی تنها یک لایه ورق فلزی است.

• ساندویچ پانل: هسته‌ی میانی این پانل‌ها، عامل اصلی در ایجاد عایق، از موادی مثل فوم پلی‌یورتان، پلی‌استایرن، پشم سنگ یا XPS ساخته می‌شود. دو طرف این هسته نیز با ورق‌هایی مانند گالوانیزه، رنگی یا آلومینیوم پوشیده شده که تنش‌های فشاری را به ‌خوبی تحمل می‌کنند.
• ورق شیروانی: این المان تنها یک لایه فلزی ساده است که از موادی مانند فولاد گالوانیزه، آلومینیوم یا حتی PVC ساخته می‌شود. این ورق‌ها با دستگاه‌های رول‌فرمینگ به شکل‌های مختلفی اعم از سینوسی، دامپا، ذوزنقه‌ای یا طرح سفال ژنوا فرم‌ داده می‌شوند و به دلیل شکل خود، خصوصیات استحکامی خاصی دارند. این طرح‌ها با ورق رنگی شیروانی هم قابل اجرا هستند. مثلا به‌کارگیری ورق رنگی فولاد مبارکه هم مقاومت محصول را تضمین می‌کند و هم کاربرد دکوراتیو آن را افزایش می‌دهد.

جدول مقایسه میزان عایق بودن ساندویچ پانل و ورق شیروانی

میزان عایق بودن ساندویچ پانل به مراتب بهتر از ورق شیروانی است چون داشتن ساختار سه لایه، عایق حرارتی و صوتی قوی‌ای را در عین کم بودن ضخامتشان ایجاد می‌کند. این پانل‌ها گزینه خوبی برای کنترل دما در ساختمان‌ها هستند و همچنین در برخی مدل‌ها امکان استفاده از عایق‌های قوی‌تر وجود دارد که صداهای مزاحم را نیز خنثی می‌کنند. ورق شیروانی هسته عایق داخلی ندارد و برای بهتر شدن عملکردش هم نیازمند افزودن لایه‌های عایق مانند پشم شیشه و پشم سنگ است.

ساندویچ پانل	ورق شیروانی	ویژگی عایقی
دارای هسته عایق (پلی‌یورتان، پلی‌استایرن، پشم سنگ)	فاقد هسته عایق	ساختار
پایین (بسته به نوع فوم)	عایق حرارتی ضعیف	ضریب انتقال حرارت
قوی	ضعیف	عایق صوتی
کاهش قابل توجه اتلاف گرما و سرما	نیاز به سیستم عایق‌بندی مجزا	صرفه‌جویی در انرژی
مناسب برای سقف و دیوار با نیاز به عایق حرارتی و صوتی	بیشتر برای پوشش ساده و مصالح سبک با هزینه کم	کاربرد عایق

با وجود برتری ساندویچ پانل در عایق‌کاری، باید به نقاط ضعف ساختاری آن نیز توجه کرد؛ به عنوان مثال، اگر هسته‌ی پانل از پلی‌یورتان باشد، مقاومت آن در برابر آتش‌سوزی پایین‌تر است و می‌تواند دود سمی تولید کند، در حالی که ورق شیروانی با ساختار فلزی خود غیرقابل اشتعال است. همچنین، ساندویچ پانل در صورت عدم آب‌بندی مناسب، مستعد نفوذ رطوبت به هسته است که منجر به کاهش عملکرد عایقی، پوسیدگی یا کپک می‌شود؛ در مقابل، ورق شیروانی به دلیل سادگی ساختار و پوشش فلزی، دوام بالاتری در برابر تغییرات شدید دما و طول عمر بیشتری از خود نشان می‌دهد، اگرچه فاقد عایق داخلی است.

قیمت ساندویچ پانل ارزان‌تر است یا ورق شیروانی؟

در مقایسه قیمت، باید به جای تمرکز بر هزینه اولیه، به هزینه‌ی نهایی پروژه توجه کرد؛ اگرچه قیمت ورق شیروانی امروز مثل ورق شیروانی ۶ متری در مقایسه با ساندویچ پانل ارزان‌تر است، اما این اختلاف قیمت با در نظر گرفتن مخارج جانبی جبران می‌شود. ساندویچ پانل یک پوشش کامل با عایق داخلی است و نیازی به خرید و نصب جداگانه مواد عایق و زیرسازی‌های پیچیده ندارد که باعث کاهش قابل توجه هزینه‌های ثانویه و زمان اجرا می‌گردد؛ در حالی که ورق شیروانی برای سازه‌هایی با نیاز عایقی کم مانند سقف های شیروانی، گزینه‌ای ارزان و یهتری است

نصب ورق شیروانی و ساندویچ پانل شیروانی سقف

ساندویچ پانل به‌ خاطر ساختار پیش‌ساخته و سه‌لایه‌اش، به نسبت ورق شیروانی فرایند نصب ساده‌تری دارد. یعنی در محل نصب کافی است پانل‌ها در جای خود قرار گیرند و با پیچ و مهره محکم شوند که این ویژگی سرعت اجرا را افزایش می‌دهد. در مقابل، نصب ورق شیروانی معمولا نیازمند اجرای زیرسازی و اقدامات تکمیلی عایق‌کاری است که وقت و نیروی کار بیشتری می‌طلبد بنابراین در برنامه‌ریزی زمانی پروژه باید این مورد هم لحاظ شود. در نهایت اما باید تأکید کرد که نصب هیچ‌کدام از این دو محصول کار بسیار پیچیده‌ای نیست و فقط در زمان و هزینه آن‌ها تفاوت قابل بررسی وجود دارد. قبل از نصب و هنگام مقایسه قیمت پوشش‌های فلزی، همه گزینه‌ها بررسی می‌شوند. مثلا بسیاری از کارفرماها جدا از قیمت ساندویچ پانل و ورق شیروانی، قیمت عرشه فولادی سقف را هم استعلام می‌گیرند تا مناسب‌ترین سیستم انتخاب گردد.

تصمیم‌گیری بر اساس الزامات پروژه

انتخاب بین ساندویچ پانل و ورق شیروانی در پروژه‌های ساختمانی مستلزم سنجش دقیق نیازها، نه فقط قیمت اولیه است. ساندویچ پانل با ساختار سه‌لایه‌ای خود، راه‌حلی پیشرفته برای تأمین هم‌زمان پوشش، عایق حرارتی و صوتی قوی و نصب سریع است، که در نهایت به کاهش چشمگیر هزینه‌های انرژی و سرعت بخشیدن به پروژه کمک می‌کند. در مقابل، ورق شیروانی با ساختار تک‌لایه فلزی، گزینه‌ای ارزان‌تر در ابتدای کار بوده و مقاومت بالایی در برابر آتش دارد، اما برای دستیابی به عملکرد عایقی قابل قبول، به زیرسازی و لایه‌های عایق مجزا نیاز دارد که هزینه و زمان اجرا را افزایش می‌دهد. در نهایت، تصمیم‌گیری باید بر اساس الزامات فنی پروژه، بودجه‌ی بلندمدت و نیاز به عایق‌بندی صورت گیرد؛ به‌طوری‌که ساندویچ پانل برای سازه‌های حساس به دما و انرژی، و ورق شیروانی برای پوشش‌های ساده و کم‌هزینه مناسب‌تر است.