داستان یک ورق فولادی پوست کنده؛ ورق اسیدشویی چیست؟

ورق فولادی به عنوان ستون فقرات بسیاری از صنایع دنیای مدرن شناخته می‌شود. تنوع بالای این محصولات نقش آن‌ها را در پیشرفت و توسعه صنایع مختلف پررنگ‌تر کرده است. در ادامه به بررسی ورق اسیدشویی، یکی از انواع پرکاربرد این ورق‌ها، خواهیم پرداخت. خواص این نوع محصولات طی یک فرآیند خاص دستخوش تغییر شده و منجر به ایجاد ویژگی‌های منحصر به فردی در آن‌ها می‌گردد. این ویژگی‌های ورق اسیدشویی برای کاربردهای مختلفی در دنیای صنعت ایده‌آل هستند.

پشت پرده‌ی پوست‌کنی: فرایند اسیدشویی چگونه انجام می‌شود؟

ورق اسیدشویی در واقع همان ورق سیاه است که پس از اتمام فرآیند نورد گرم و طی مراحل مختلف دچار تغییراتی می‌شود. فرآیند نورد گرم منجر به ایجاد آلودگی‌های غیر آلی، پوسته‌های اکسیدی سیاه رنگ (scale)، زنگ‌زدگی و انواع لکه روی سطح شیت می‌گردد که نتیجه تماس فولاد داغ با اکسیژن هوا است. روش‌های متعددی برای رفع این ناخالصی‌ها وجود دارند و عملیات اسیدشویی (Pickling) یکی از رایج‌ترین آن‌ها است. در ادامه فرآیند اسیدشویی این محصولات فولادی را شرح خواهیم داد:

1. ابتدا ورق‌ها به صورت کلاف روی نوار نقاله ورودی خط تولید اسیدشویی قرار می‌گیرند و توسط کلاف‌بازکن برای انجام عملیات آماده می‌شوند. ورق‌ها پس از باز شدن از میان تعدادی غلتک (سه غلتک فوقانی و دو غلتک تحتانی برای صاف کردن ورق) عبور داده شده و سپس به قیچی هیدرولیکی می‌رسند. در این قسمت سر شیت برش خورده و به ماشین جوش وارد می‌شود. این عملیات به از بین بردن بخش‌های آسیب‌دیده ورق کمک می‌کند.
2. سر کلاف ورودی و انتهای ورق قبلی به صورت مماس با هم، به منظور ایجاد تداوم و پیوستگی در فرآیند اسیدشویی، توسط دستگاه جوش لیزری به یکدیگر متصل می‌شوند. مدل جوشکاری ورق‌ها به ابعاد و گرید آن‌ها بستگی دارد. دقت به این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا پایداری و تداوم خط تولید توسط این اتصال تضمین می‌شود.
3. ورق در قسمت بعدی وارد بخش تنشن لولر (Tension Leveler) می‌شود. در این بخش 7 غلتک وجود دارد که باعث از بین رفتن موج ورق و جداسازی پوسته‌های اضافی آن (پوسته‌های ایجاد شده طی فرآیند نورد گرم) می‌گردد. سپس آن‌ها بدون هیچ‌گونه پوسته اضافی به سمت حوضچه اسید می‌روند. این مرحله برای اطمینان از یکنواختی و آمادگی سطح ورق برای فرآیند اسیدشویی بسیار حیاتی است.
4. حوضچه اسیدشویی معمولاً از چهار مخزن متوالی تشکیل شده است که در آن‌ها از اسید هیدروکلریک (HCl) با غلظت 2 تا 10 درصد استفاده می‌شود. برای جلوگیری از خوردگی بیش از حد فولاد زیرین، از بازدارنده‌های شیمیایی (Inhibitors) استفاده می‌شود که واکنش اسید با فلز پایه را محدود می‌کنند. سرعت حرکت ورق در این بخش، بسته به تجهیزات و ضخامت ورق، توسط اپراتور تنظیم می‌شود و معمولاً در محدوده 100 تا 200 متر بر دقیقه قرار دارد. پس از اسیدشویی، ورق‌ها با آب شستشو داده می‌شوند تا اثرات اسید باقی‌مانده حذف شود و سپس با هوای گرم خشک می‌گردند تا از زنگ‌زدگی سطح جلوگیری شود.
5. ورق‌ها در این بخش از خط تولید، در صورت نیاز و توسط دستگاه مخصوص، کناره‌بری می‌شوند. این برش به منظور ایجاد لبه‌های یکنواخت اعمال می‌گردد. میزان کناره‌بری ممکن است بین 19.05 میلی‌متر تا 50.8 میلی‌متر متغیر باشد.
6. در این بخش کیفیت محصول نهایی (شامل یکنواختی ورق، اسیدشویی بخش‌های تحتانی و فوقانی آن و غیره) به دقت و توسط دستگاهی مجهز به حسگر اشعه ایکس بررسی می‌شود. این بازرسی تضمین می‌کند که ورق اسیدشویی شده تمامی استانداردهای لازم برای کارهای صنعتی را دارا باشد.
7. روی ورق‌ها در صورت نیاز یک لایه روغن‌ محافظ پاشیده می‌شود. این عملیات به افزایش دوام و جلوگیری از زنگ‌زدگی آن‌ها کمک می‌کند. عملیات روغن‌کاری توسط دستگاه روغن‌کاری الکترواستاتیک انجام می‌شود. این لایه روغن ممکن است تا 6 ماه بتواند سطح ورق‌ها را از آسیب‌دیدگی محافظت کند.
8. در پایان خط تولید ورق‌ها کلاف شده و انتهای آن‌ها توسط قیچی به صورت استاندارد بریده می‌شود. این مرحله پایان ‌بخش فرآیند اسیدشویی و آماده‌سازی ورق برای عرضه به بازار است.

اکثر کارخانجات معتبر ایرانی فعال در این حوزه محصولات خود را با ورق اسیدشویی تولید می‌کنند. شرکت ورق خودرو شهرکرد هم یکی از همین کارخانه‌ها است. برای اطلاع از قیمت ورق گالوانیزه خودرو شهرکرد می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.

اسیدشویی ورق سیاه: از حمام ساکن تا غوطه‌وری دسته‌ای

فرآیند اسیدشویی ورق سیاه فولادی به روش‌های متنوعی صورت می‌گیرد: در روش اسیدشویی ساکن، که بیشتر در صنعت آبکاری کاربرد دارد، ورق ثابت بوده و محلول اسید برای اکسیدزدایی روی سطح آن ریخته می‌شود. روش متداول دیگر، غوطه‌وری در مخزن است که در آن ورق به طور کامل در محلول اسید قرار گرفته و اکسیداسیون سطح آن به صورت یکنواخت حذف می‌گردد. نهایتاً، در اسیدشویی دسته‌ای، معروف به حمام اسیدی، ورق‌های فولادی به صورت گروهی در محلول اسید غوطه‌ور شده تا اکسیداسیون سطح آن‌ها به بهترین شکل ممکن انجام پذیرد.

اسید مورد استفاده در این فرایند چیست؟

برای اسیدشویی ورق‌ها از محلول‌های شیمیایی مانند اسید فسفریک، سولفوریک، هیدروکلریک و نیتریک به صورت مجزا یا ترکیبی استفاده می‌شود. هر کدام از این محلول‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. به طور مثال فرآیند شستشو با اسید سولفوریک در دمای پایین انجام می‌شود که این مورد باعث کاهش هزینه‌های تولید می‌گردد. اسید هیدروکلریک (HCl) اما رایج‌ترین گزینه برای این عملیات است که در سال‌های اخیر جایگزین اسید سولفوریک شد. این نوع اسید در حذف لایه اکسید روی ورق‌ها سرعت واکنش بالایی دارد که همین ویژگی آن را به انتخابی محبوب‌تر و اقتصادی‌تر تبدیل کرده است.

مزایای کلیدی ورق اسیدشویی شده در مقایسه با ورق سیاه

ابتدا باید گفت که حذف لایه اکسیدی در ورق اسیدشویی سطحی تمیز و آماده را برای سایر فرآیندها فراهم می‌کند. به طور مثال سایش ابزارهای مورد استفاده در فرآیندهای شکل‌دهی (مانند پرس‌کاری) با عدم وجود این لایه سخت به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد. هنگامی که محصولات گالوانیزه از ورق اسیدشویی تولید شوند انجام عملیات‌های مختلف روی آن‌ها، مانند خدمات پانچ ورق گالوانیزه، راحت‌تر صورت می‌گیرد.

کاهش آلودگی‌های سطحی روی ورق‌ها نیز باعث افزایش خاصیت چسبندگی در آن‌ها می‌شود. همانطور که گفتیم سطح این محصولات پس از اسیدشویی یکنواخت‌تر شده که این مورد به شکل‌پذیری بهتر آن‌ها کمک می‌کند. این مزایا ورق اسیدشویی را به گزینه‌ای ایده‌آل برای اکثر کارهای صنعتی تبدیل کرده‌اند.

چه صنایعی به ورق اسیدشویی شده نیاز دارند؟

ورق اسیدشویی کیفیت بالایی داشته و سطحی صاف، براق و عاری از آلودگی دارد. این محصولات به صورت کلاف به بازار عرضه شده و در صنایع مهمی به کار گرفته می‌شوند:

• این نوع ورق برای تولید بدنه برخی لوازم خانگی پرکاربرد مانند یخچال، لباسشویی و اجاق گاز که به سطح صاف با جلوه ظاهری زیبا نیاز دارند گزینه‌ای عالی است.
• برای تولید محصولات گالوانیزه مانند ورق شیروانی گالوانیزه از این محصولات استفاده می‌شود چرا که برای چسبندگی پوشش روی (زینک) مناسب هستند.
• در ساخت خودروها از این نوع ورق بیشتر برای تولید بدنه استفاده می‌شود. البته این آن‌ها برای ساخت قسمت‌هایی مانند شاسی، رینگ و چرخ نیز مناسب هستند.
• این ورق‌ها برای ساخت لوله و پروفیل مورد استفاده در صنعت ساختمان‌سازی خواص خوبی مانند شکل‌پذیری و توان کششی بالایی دارند.
• این محصولات به منظور ساخت مخازن یا لوله‌های انتقال نفت و گاز نیز به کار گرفته می‌شوند.

این کاربردهای متنوع نشان‌دهنده اهمیت و کارایی بالای ورق اسیدشویی در صنایع مدرن است.

آیا ورق اسیدشویی همان ورق روغنی است؟ رفع یک ابهام رایج

ورق اسیدشویی و ورق روغنی شاید در نگاه اول شباهت داشته باشند اما بهتر است در ادامه با تفاوت‌های عمده این دو محصول آشنا شوید:

• روش تولید: این دو محصول با روش‌های تولید متفاوتی ساخته می‌شوند. ورق اسیدشویی به روش نورد گرم و ورق روغنی به روش نورد سرد ساخته می‌شود.
• هزینه نهایی: ورق روغنی نوعی محصول ثانویه محسوب می‌شود و به همین دلیل هزینه نهایی آن هم بیشتر است.
• مواد اولیه و آلیاژ: مواد اولیه و آلیاژ مورد استفاده برای ساخت این دو ورق متفاوت هستند که این مورد خواص نهایی آن‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• استحکام و ضخامت: یکسان نبودن استحکام و خواص این دو محصول موجب یکسان نبودن ضخامت و ابعاد استاندارد آن‌ها می‌شود.

ورق اسیدشویی: محصولی مهم با کاربردهای متنوع

ورق اسیدشویی محصولی حیاتی در زنجیره تولید فولاد محسوب می‌شود و با حذف لایه‌های اضافی ورق سیاه سطح آن را برای انجام عملیات‌های مختلف آماده می‌کند. این ورق به دلیل ویژگی‌های مناسبش (مانند قابلیت شکل‌دهی، چسبندگی بهتر و کاهش مصرف ابزار) در طیف گسترده‌ای از صنایع نقش محوری ایفا می‌کند.

کارشناسان شرکت زرین فولاد شهریاری قادر هستند مشتریان گرامی را برای تهیه ورق اسیدشویی و یا کسب اطلاع از قیمت سایر محصولات فولادی مانند قیمت ورق گالوانیزه کاشان راهنمایی کنند. برای اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.